Przejdź do treści 
Zrozumienie, dlaczego zdarzenia potencjalnie wypadkowe nie są zgłaszane: Bliższe spojrzenie na dynamikę bezpieczeństwa w miejscu pracy
Dlaczego sytuacje potencjalnie wypadkowe nie są zgłaszane? Ta praktyczna zagadka wynika ze strachu, nieporozumień i luk organizacyjnych. Proszę zapoznać się z psychologią i barierami strukturalnymi, które sprawiają, że te potencjalne sygnały ostrzegawcze pozostają ukryte, i dowiedzieć się, w jaki sposób można je wyeliminować, aby ulepszyć protokoły bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Kluczowe wnioski
To, że uniknęli Państwo kuli, nie oznacza, że należy wzruszyć ramionami i odejść - momenty "Ups!" (bliskie chybienia) to kopalnie złota, dzięki którym można uczynić rzeczy bezpieczniejszymi. Ale ludzie nie rozmawiają o nich z obawy przed złowrogim spojrzeniem, zawstydzonym milczeniem lub po prostu myśląc, że to nic wielkiego.
Wypełnianie raportów zdarzeń potencjalnie wypadkowych nie powinno przypominać płacenia podatków. Firmy często sprawiają, że jest to tak zabawne, jak oglądanie schnącej farby, z długimi formularzami i definicjami bardziej rozmytymi niż zdjęcie Wielkiej Stopy. A jeśli potrzebują Państwo doktoratu z firmowego żargonu, by to zgłosić, to wiecie co? Nikt tego nie zrobi.
Kluczowe znaczenie ma stworzenie kultury firmy, która je bezpieczeństwo na śniadanie. Proszę myśleć mniej o Wielkim Bracie, a bardziej o mocnym uścisku. Niech szefowie poprowadzą taniec bezpieczeństwa, niech wszystko będzie jasne i niech faktycznie robią coś w sprawie zgłoszeń. Co więcej, rzucenie "Dzięki, mistrzu!" (lub pączka), gdy ktoś zgłosi near miss, nie zaszkodzi.
Psychologia stojąca za niezgłoszonymi zdarzeniami potencjalnie wypadkowymi
Jeśli chodzi o niezgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych, musimy najpierw zadać sobie pytanie, dlaczego powinniśmy martwić się zdarzeniem, które nie spowodowało szkody. Odpowiedź jest prosta: każde zdarzenie potencjalnie wypadkowe stanowi cenną lekcję na temat potencjalnych zagrożeń i sposobów zapobiegania im w przyszłości. To tak, jakby uzyskać wgląd w to, co może pójść nie tak i mieć możliwość wprowadzenia pozytywnych zmian, zanim to się stanie. Niestety, pomimo płynących z tego korzyści, liczba takich incydentów jest znacznie zaniżona.
Dlaczego więc pracownicy niechętnie zgłaszają zdarzenia potencjalnie wypadkowe? Przyczyna leży w samej psychologii. Błędy poznawcze, takie jak optymizm, mogą prowadzić do niedoceniania ryzyka wystąpienia negatywnych zdarzeń po doświadczeniu near miss, ale bez żadnych konsekwencji. Ci, którzy wierzą w "sprawiedliwy świat", mogą przypisywać bliskie wypadki wyłącznie czynnikom zewnętrznym, zamiast uznawać osobistą odpowiedzialność za unikanie niebezpieczeństwa. Kultura, w której niebezpieczne praktyki stają się normą, również w znacznym stopniu przyczynia się do zaniżania liczby zgłaszanych przypadków, ponieważ zaczynają one być postrzegane jako akceptowalne zachowanie.
Istnieją różne powody, dla których pracownicy nie zabierają głosu w obliczu sytuacji potencjalnego wypadku. Obejmują one bagatelizowanie ryzyka ze względu na postawę typu "dzięki szansie" spowodowaną tendencjami optymistycznymi, błędne rozumowanie pod wpływem wiary w sprawiedliwy świat i ustalanie niskich oczekiwań w zakresie niezawodności. Kultury te są prawdopodobnie odpowiedzialne za bezpośrednie reperkusje związane ze strachem, sprawiając, że ludzie boją się zgłaszać lub poruszać obawy. Zamiast wspierać wolnomyślicielską naturę, kultywuje atmosferę podejrzliwości, która zniechęca do odkrywania, co naprawdę poszło nie tak. Alternatywnie, bardziej sprawiedliwe środowisko, które zachęca do uczenia się na błędach, może promować przejrzystość poprzez zmniejszenie obaw o szkodliwe skutki oparte na karze, o ile istnieje prawdziwa próba wprowadzenia zmian, które zapobiegną ponownemu wystąpieniu wypadków. Podczas gdy mentalność obwiniania zniechęca pracowników do omawiania zdarzeń potencjalnie wypadkowych ze względu na możliwość odwetu na nich, bardziej sprawiedliwe podejście zachęca do dzielenia się przeoczonymi błędami w celu poprawy metod bezpieczeństwa.
Powszechność niedostatecznego zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych przypisuje się kulturze obwiniania, która zaszczepia w pracownikach strach, prowadząc ich do unikania zgłaszania incydentów. W przeciwieństwie do tego, kultura sprawiedliwości promuje środowisko uczenia się i zrozumienia, w którym nacisk kładzie się na zapobieganie podobnym wypadkom w przyszłości, a nie na przypisywanie winy. Stwarza to poczucie bezpieczeństwa dla osób, które w przeciwnym razie mogłyby obawiać się reperkusji w przypadku zgłoszenia bliskiego wypadku.
Pomimo ich znaczenia jako cennych lekcji i możliwości poprawy, istnieją różne czynniki, takie jak tendencyjność poznawcza (np. tendencyjność optymistyczna), normalizacja dewiacji i kultura miejsca pracy, które zniechęcają pracowników do zgłaszania sytuacji potencjalnie wypadkowych. Jednak zmiana w kierunku stworzenia bezpieczniejszego i bardziej sprawiedliwego środowiska pracy może promować przejrzystość, zwiększając prawdopodobieństwo pełnych zgłoszeń poprzez zmniejszenie strachu przed byciem kozłem ofiarnym. Mówiąc najprościej, zdarzenia potencjalnie wypadkowe nie powinny być ignorowane, ponieważ każde z nich daje szansę na przyszłość bez powtórzenia się podobnych incydentów.
Strach przed reperkusjami
Obecność strachu może znacznie zniechęcić pracowników do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych, ponieważ jest to silny czynnik odstraszający. W scenariuszu miejsca pracy, w którym przypadkowo przewraca Pan/Pani kilka pudełek bez wyrządzenia żadnej szkody, strach przed możliwymi konsekwencjami może powstrzymać Pana/Panią przed zgłoszeniem incydentu. Obawa przed karą, ograniczone szanse na awans lub zwiększona kontrola to czynniki, które przyczyniają się do niechęci do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych.
Podczas sesji szkoleniowych ważne jest, aby poinformować o polityce zakazu działań odwetowych, aby zapewnić pracownikom poczucie bezpieczeństwa i wystarczającą pewność siebie, aby zgłaszać incydenty anonimowo i bez obawy o potencjalne reperkusje. W ten sposób będą oni bardziej skłonni do dzielenia się informacjami zarówno o faktycznych incydentach, jak i bliskich zdarzeniach (zdarzeniach potencjalnie wypadkowych), co ostatecznie pomoże poprawić ogólne środki bezpieczeństwa w organizacji.
Zażenowanie
Zakłopotanie jest często uważane za kuzyna strachu, jeśli chodzi o przyznawanie się do błędów. Nie jest tajemnicą, że ludzie nie lubią przyznawać się do błędów, zwłaszcza w środowisku zawodowym. Pracownicy mogą nawet powstrzymywać się od zgłaszania bliskich pomyłek, ponieważ chcą uniknąć wydawania się głupimi lub podatnymi na wypadki. Niewątpliwie popełnianie błędów w pracy wiąże się z piętnem społecznym. Badania wykazały, że pracownicy służby zdrowia niechętnie dzielą się informacjami o zdarzeniach potencjalnie wypadkowych ze względu na poczucie wstydu i obawę przed oceną ze strony rówieśników.
Presja współpracowników
Wpływ presji ze strony rówieśników nie ogranicza się do nastolatków, ale występuje również w miejscu pracy. Ogólny sposób myślenia grupy może mieć duży wpływ na decyzję danej osoby o zgłoszeniu zdarzenia potencjalnie wypadkowego. Jeśli grupa ma tendencję do bagatelizowania znaczenia zgłaszania wypadków, może istnieć presja na jednostki, by się podporządkowały. Pracownicy mogą mieć do czynienia z dynamiką społeczną, która zniechęca ich do mówienia o niebezpiecznych warunkach lub zachowaniach. Może to obejmować komentarze lub postawy, które umniejszają obawy związane z bezpieczeństwem i zwiększają stres pracowników, którzy chcą zgłosić sytuację bliską wypadkowi w pracy.
Bariery organizacyjne w zgłaszaniu bliskich wypadków
Zwróćmy teraz uwagę na drugą stronę zagadnienia, czyli bariery organizacyjne. Przeszkody te mogą utrudniać pracownikom zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych, jeśli w planie bezpieczeństwa nie ma wyraźnej wzmianki lub polityki w tym zakresie. W rezultacie pracownicy mogą mieć poczucie, że zgłaszając takie incydenty utrudniają, a nie promują bezpieczeństwo.
Eksploracja pozwala nam lepiej zrozumieć, w jaki sposób wyzwania te mogą utrudniać skuteczne zgłaszanie zdarzeń bliskich wypadków i ich wpływ na miejsca pracy.
Niejasne procedury sprawozdawcze
Kiedy pracownicy otrzymują dokument zawierający 14 pytań i proszeni są o wypełnienie go w ciągu zaledwie dwóch minut, zadanie to może wydawać się przytłaczające. Podobnie czują się pracownicy, którzy napotykają skomplikowane i długie formularze zgłaszania sytuacji bliskich wypadkowi. Brak jasnych, ustandaryzowanych instrukcji dotyczących rozpoznawania i zgłaszania tych incydentów tylko zwiększa ich trudność, powodując wahanie wśród pracowników.
Niektórzy mogą sugerować, że pracownicy powinni po prostu poprosić o wyjaśnienia, jeśli nie rozumieją raportu. Pomija to ważne czynniki, takie jak strach i zakłopotanie, które w znacznym stopniu przyczyniają się do tego, że pracownicy czują się całkowicie zdezorientowani całym procesem zgłaszania sytuacji potencjalnie wypadkowych. Te negatywne emocje często powstrzymują ich przed zabieraniem głosu lub szukaniem pomocy w obliczu zagmatwanych formularzy zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych.
Brak odpowiedniego oprogramowania do zgłaszania i zarządzania sytuacjami potencjalnie wypadkowymi
W obecnej erze technologii, brak odpowiedniego oprogramowania near miss w celu obsługi sytuacji potencjalnie wypadkowych jest jak próba ścięcia drzewa rybą, po prostu nie działa. Odpowiednie oprogramowanie może uprościć i usprawnić proces zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych przez pracowników.
Może również ustanowić zorganizowaną strukturę raportowania, łagodząc w ten sposób wszelkie onieśmielenie lub dezorientację pracowników, jeśli chodzi o składanie raportów o bliskich wypadkach.
Brak szkoleń i świadomości (tj. zdarzenia potencjalnie wypadkowe a zdarzenia bezwypadkowe)
Warto zauważyć, że początkujące pielęgniarki i inni pracownicy zazwyczaj wchodzą do placówek opieki zdrowotnej bez żadnej wiedzy na temat błędów potencjalnie wypadkowych, co wskazuje na brak wcześniejszej edukacji i szkolenia w tym aspekcie. Oczekiwanie, że pracownicy będą zgłaszać coś, czego nie znają, staje się nierealistyczne.
Aby zwiększyć świadomość i promować raportowanie, należy przeprowadzać regularne sesje szkoleniowe wraz ze skuteczną komunikacją na temat tego, co stanowi zdarzenie potencjalnie wypadkowe. Mogą w tym pomóc jasne definicje i pozytywne przykłady dostarczone w celu lepszego zrozumienia przez pracowników.
Brak zaangażowania kierownictwa
Obserwowanie, jak pracodawca traktuje bezpieczeństwo priorytetowo, może zainspirować pracowników do robienia tego samego. Rola kierownictwa wyższego szczebla w promowaniu kultury bezpieczeństwa i koncentrowaniu się na zgłaszaniu zdarzeń potencjalnie wypadkowych jest kluczowa. Kiedy liderzy wykazują pozytywne nastawienie do zdrowia i bezpieczeństwa, aktywnie uczestniczą w przeglądaniu raportów o zdarzeniach potencjalnie wypadkowych i podejmują odpowiednie działania, ma to wpływ na tworzenie środowiska, w którym zgłaszanie takich zdarzeń jest wysoko cenione.
Czynniki zniechęcające do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych
Warto również wziąć pod uwagę drugą stronę medalu strachu - czynniki zniechęcające. Jeśli chodzi o zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych, może to mieć negatywne konsekwencje, takie jak utrudnianie oficjalnych wyników działu w zakresie bezpieczeństwa i ujawnianie potencjalnych zagrożeń. Istnieje również obawa o odpowiedzialność prawną, jeśli osoby postronne niewłaściwie wykorzystają informacje zawarte w tych raportach.
Poczucie strachu towarzyszące zgłaszaniu zdarzeń potencjalnie wypadkowych może zniechęcać poszczególne osoby do zabierania głosu, prowadząc do przeszkód w całym procesie. Ostatecznie tworzy to barierę dla skutecznego przekazywania ważnych danych dotyczących kwestii bezpieczeństwa poprzez zgłaszane zdarzenia potencjalnie wypadkowe.
Postrzegany wysoki poziom wysiłku włożonego w zgłaszanie i badanie ZPW oraz niski zwrot z tej inwestycji
Wiele osób niechętnie wkłada wysiłek w zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych, ponieważ mogą postrzegać to jako mało korzystne. Takie postrzeganie nie jest trafne i może w rzeczywistości zniechęcać pracowników do zgłaszania takich incydentów.
Prawda jest taka, że inwestowanie w odpowiednie oprogramowanie do zarządzania i rejestrowania zdarzeń potencjalnie wypadkowych może znacznie uprościć ten proces. Ostatecznie prowadzi to do wyższego zwrotu z inwestycji, ponieważ rzeczywiste wypadki mogą być kosztowne dla firmy zarówno pod względem finansowym, jak i reputacyjnym.
Nieodpowiednie informacje zwrotne
Zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych może być silnym motywatorem dla pracowników, podczas gdy brak informacji zwrotnej może mieć demotywujące skutki. Brak wykazania widocznej poprawy po zgłoszeniu zdarzenia potencjalnie wypadkowego może sprawić, że pracownicy będą postrzegać swoje zgłoszenia jako nieistotne i prowadzić do zmniejszenia liczby zgłoszeń w przyszłości.
W związku z tym kluczowe znaczenie ma terminowe i konstruktywne przekazywanie informacji zwrotnych na temat zgłoszonych incydentów, otwarte informowanie o wszelkich działaniach podjętych w odpowiedzi oraz docenianie wysiłków włożonych w sporządzenie tych raportów. Takie podejście skutecznie zachęci do regularnego zgłaszania sytuacji bliskich wypadkowi, jak również incydentów, poprzez uznanie ich znaczenia dla bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Rola kultury firmy w zgłaszaniu zdarzeń potencjalnie wypadkowych
Kultura w firmie jest jak bicie jej serca, kształtując każde działanie i decyzję, która ma miejsce. Tak jak stały puls jest niezbędny dla dobrego zdrowia, tak pozytywna kultura pracy jest niezbędna dla promowania bezpieczeństwa w miejscu pracy.
W tej dyskusji zbadamy, w jaki sposób różne aspekty kultury firmy - takie jak wspierające postawy, praktyki w zakresie przejrzystości i zaangażowanie kierownictwa wyższego szczebla - mogą wpływać na zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych. Zgłaszanie bliskich wypadków odgrywa ważną rolę w zapobieganiu potencjalnym wypadkom i utrzymywaniu bezpiecznego środowiska w organizacji.
Znaczenie wspierającej kultury
Pozytywna kultura pracy tworzy bezpieczną atmosferę, w której pracownicy czują się komfortowo, zgłaszając zdarzenia potencjalnie wypadkowe bez obawy przed odwetem, promując proaktywną identyfikację zagrożeń i budując wzajemne zaufanie. Organizacje, w których priorytetem jest uczenie się, a nie karanie, odnotowują wyższy poziom zaangażowania pracowników w zgłaszanie ZPW, co ostatecznie prowadzi do ciągłej poprawy bezpieczeństwa.
Z kolei brak wspierającej kultury firmy może zniechęcać pracowników do zgłaszania sytuacji potencjalnie wypadkowych i utrudniać identyfikację potencjalnych zagrożeń. Podkreśla to znaczenie wspierania środowiska, które zachęca do otwartej komunikacji na temat niedoszłych incydentów w celu skutecznego zarządzania ryzykiem w firmach.
Przejrzystość w procesie raportowania
Kolejnym kluczowym aspektem wspierania pozytywnej kultury firmy jest promowanie przejrzystości. Utrzymanie otwartego i przejrzystego procesu zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych ma kluczowe znaczenie dla budowania zaufania w miejscu pracy, zapewniając pracownikom pewność, że ich zgłoszenia doprowadzą do podjęcia znaczących działań.
Dzielenie się informacjami na temat wyników raportów dotyczących zdarzeń potencjalnie wypadkowych i wszelkich późniejszych środków bezpieczeństwa wdrożonych w ich wyniku może służyć motywowaniu pracowników do dalszego aktywnego uczestnictwa w procesie raportowania. Poprzez otwarte przekazywanie tych informacji, firmy mogą zachęcać swoich pracowników do pozostania zaangażowanymi w utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa w organizacji.
Rola kierownictwa wyższego szczebla
Podobnie jak kapitan prowadzi statek, liderzy wyższego szczebla określają kierunek kultury bezpieczeństwa firmy. Ich praktyczne zarządzanie ma kluczowe znaczenie dla kształtowania postrzegania bezpieczeństwa przez pracowników. Kierownictwo najwyższego szczebla musi zapewnić odpowiednie szkolenia, aby zademonstrować swoje zaangażowanie w utrzymywanie bezpiecznego środowiska pracy i wspieranie skutecznego systemu zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych.
Strategie zachęcania do zgłaszania sytuacji potencjalnie wypadkowych
Po przeanalizowaniu wyzwań, które utrudniają zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych, powinniśmy zwrócić uwagę na metody promowania takiego zgłaszania. Obejmują one usprawnienie procesu zgłaszania, częste sesje szkoleniowe oraz docenianie i zachęcanie do podejmowania wysiłków na rzecz zgłaszania.
Uproszczenie procesu raportowania
Usprawnienie procesu raportowania może mieć pozytywne skutki. Gdy proces jest prostszy, pracownicy chętniej zgłaszają sytuacje potencjalnie wypadkowe. Może to obejmować zastąpienie długiego formularza wydajnym systemem zgłaszania online lub aplikacją mobilną do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych, lub zapewnienie jasnych wytycznych dotyczących zgłaszania takich incydentów.
Proszę pamiętać, że głównym celem jest ułatwienie i przyspieszenie zgłaszania wszelkich zdarzeń potencjalnie wypadkowych za pośrednictwem tego uproszczonego systemu zgłaszania.
Regularne szkolenia i rozmowy przy użyciu narzędzi
Kolejnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę, jest szkolenie pracowników. Konsekwentne i częste sesje szkoleniowe, w tym rozmowy przy użyciu narzędzi, służą podwójnemu celowi: zwiększeniu świadomości na temat zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz edukowaniu pracowników w zakresie prawidłowego ich zgłaszania. Szkolenie obejmuje wszystkie aspekty związane z identyfikacją zdarzeń potencjalnie wypadkowych, zrozumieniem ich znaczenia oraz wiedzą, kiedy, jak i co należy zgłaszać.
Uznawanie i nagradzanie wysiłków związanych z raportowaniem
Kolejnym ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę, jest docenianie i wynagradzanie wysiłków związanych z raportowaniem. Kto nie doceniłby uznania za dobrze wykonaną pracę? Uznanie i nagradzanie pracowników, którzy zgłaszają zdarzenia potencjalnie wypadkowe, nie tylko motywuje ich, ale także pokazuje, że ich wkład jest ceniony i doceniany.
Niezależnie od tego, czy jest to zwykłe wyrażenie wdzięczności, czy nagroda dla pracownika miesiąca, uznanie i nagradzanie wysiłków związanych z raportowaniem może znacznie zachęcić do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych.
Podsumowanie
Omówiliśmy psychologię stojącą za niezgłaszaniem zdarzeń potencjalnie wypadkowych, bariery organizacyjne, rolę kultury firmy oraz strategie zachęcania do zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych. Proszę pamiętać, że celem zgłaszania takich zdarzeń nie jest szukanie winnych lub obwinianie; chodzi o wyciągnięcie wniosków z tego, co mogło być katastrofą i podjęcie kroków, aby zapobiec jej wystąpieniu w przyszłości.
Często zadawane pytania
Dlaczego zdarzenia potencjalnie wypadkowe nie są zgłaszane?
Wiele zdarzeń potencjalnie wypadkowych nie jest zgłaszanych z powodu ograniczonego zrozumienia procedur zgłaszania przez pracowników, ich frustracji złożoną biurokracją, obawą przed reperkusjami, zakłopotaniem, presją współpracowników itp.
Dlaczego ważne jest zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych?
Zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych ma zasadnicze znaczenie, niezależnie od tego, czy powodują one obrażenia lub szkody. Odgrywa ono kluczową rolę w zwiększaniu bezpieczeństwa w miejscu pracy i promowaniu pozytywnej kultury firmy. W związku z tym należy niezwłocznie zgłosić je przełożonemu.
Proszę nie wahać się zgłaszać wszelkich takich zdarzeń, które mają miejsce w pracy, ponieważ są one istotne dla poprawy ogólnego bezpieczeństwa i wspierania lepszego środowiska pracy w firmie. Proszę upewnić się, że poinformowali Państwo przełożonego o każdym potencjalnym zagrożeniu lub ryzyku zaobserwowanym podczas pracy.
Jakie są bariery w zgłaszaniu zdarzeń potencjalnie wypadkowych?
Wyzwania związane ze zgłaszaniem zdarzeń potencjalnie wypadkowych mogą wynikać ze żmudnego procesu korzystania z systemu zgłaszania, braku działania ze strony kierownictwa oraz zawiłości związanych ze składaniem raportu. Zasadniczo może to przypominać wypełnianie nadmiernie złożonego formularza bez pewności, że w rezultacie zostaną podjęte jakiekolwiek działania.
Bariery te utrudniają skuteczne przekazywanie informacji o potencjalnych zagrożeniach za pośrednictwem zgłoszeń, które w przeciwnym razie mogłyby stanowić cenne informacje służące poprawie środków bezpieczeństwa. Kwestie takie jak trudności w poruszaniu się po systemie raportowania i brak reakcji ze strony kierownictwa.
